Poster: https://chineseposters.net/posters/pc-1958-024, ‘Brave the Wind and the Waves, Everything Has Remarkable Abilities’, 乘风破浪 各显神通, Chengfeng polang gelei shentong, Shanghai renmin meishu chubanshe (上海人民美术出版社), 1958

28 December, 2022_In augustus 2020 schreef mijngroeve.nl: “Zelden vinden grote politieke transities plaats in periodes van economische groei. Politieke hervormingen gebeuren eerder binnen een systeem dat onder zware druk staat. Natuurlijk kunnen we een staatsgreep tegen Xi of een plotseling aftreden niet uitsluiten als hij de economie ten gronde zou richten. Maar momenteel zijn er geen tekenen van een economische ramp – ondanks de impact van Covid-19 – in de VRC, noch dat Xi zijn greep op de macht verliest of van plan is zijn ambitieuze plannen (zoals Belt and Road) voor zijn land af te bouwen.”

Snel vooruit naar december 2022: Xi wordt geconfronteerd met uiterst uitdagende binnenlandse en internationale omstandigheden, waardoor zijn neototalitaire bestuurssysteem onder zware druk is komen te staan. Als gevolg hiervan zal de legitimiteit van Xi in 2023 in het gedrang raken. Thuis zal ze vooral worden bepaald door zijn mate van succes bij het beperken van de risico’s van de aanhoudende Covid-explosie en bij het nieuw leven inblazen van de economie.

Mijngroeve.nl heeft de afgelopen jaren beschreven hoe we zijn afgegleden naar een langdurige systemische rivaliteit en geopolitieke technologieoorlog met de Volksrepubliek China. Uiteindelijk vormt de kern van de geopolitieke concurrentie tussen de VS en China de vraag welk sociaal, politiek en economisch systeem in staat zal zijn om beter te presteren dan het andere. Beiden erkennen dat hun prestige in het internationale systeem een afgeleide zal zijn van prestaties. Beiden willen hun superioriteit aantonen.

Eind 2022 wordt China geteisterd door ernstige problemen, vooral door Xi’s eigen toedoen en slechte prestaties. De geopolitieke competitie kwam tot uiting in het Covid-beleid van Xi Jinping, dat niet langer in de eerste plaats ging over het bestrijden van de pandemie, maar werd gedreven door ideologische motieven. Xi -als de vader van China’s zero-COVID-beleid – wilde de wereld demonstreren dat hij en zijn groep loyale wetenschappers het beter wisten dan de rest van de wereld. Het verklaart ook zijn weigering om de westerse vaccins te accepteren, ook al zijn waren zij veel effectiever dan de binnenlandse alternatieven. De plotselinge versoepeling van de pandemie maatregelen door Beijing heeft dezelfde impuls als het “nul COVID”-beleid. Het beoogt louter de Partijcontrole te handhaven en versterken – ondanks de zeer pijnlijke en vaak verschrikkelijke gevolgen voor de Chinese bevolking

Falend Covid beleid

De rigide Chinese Covid-aanpak en de ommekeer van 3 weken geleden wijzen op ernstige kwetsbaarheden en zwakheden in het bestuurssysteem en de technocratische aanpak van Xi. De WHO heeft verklaard dat in China de COVID-19-infecties al explodeerden lang voordat de regering besloot om het strenge regime af te schaffen. Met andere woorden, de zaken liepen uit de hand vóór de verrassende aankondiging van 7 december.

De plotselinge versoepeling van de regels door het regime maskeert dit falen van de Zero Covid-strategie, die in november al tot hevig volksprotest had geleid. Xi en zijn loyale gezondheidsexperts hebben nu een ander geloofwaardigheidsprobleem: ze moeten ineens de onmiddellijke afschaffing van de strenge Corona-regels rechtvaardigen door de zeer besmettelijke Omicron-variant te bagatelliseren als een griepje, waardoor de bevolking zich is gaan afvragen waarom dan de rigide zero Covid-benadering überhaupt nodig was. Kortom, de Chinese regering is verstrikt geraakt in haar eigen web van leugens, fantasieën en trots.

Als de CCP en deze zogenaamde wetenschappers zich ooit hadden bekommerd om de veiligheid van de Chinese burgers, zouden ze een overgangsperiode hebben ingelast, een alomvattende vaccinatiecampagne zijn gestart en het gezondheidszorgsysteem hebben versterkt. Een dergelijke exit-strategie is nooit gepland, wat betekent dat ziekenhuizen, apotheken en bedrijven totaal onvoorbereid waren. Zal nog iemand de officiële Chinese overlijdensstatistieken geloven die beweren dat er nul of minimale sterfgevallen zijn gerelateerd aan Covid, terwijl tegelijkertijd veel families beginnen te rouwen om het verlies van mensenlevens? Hoe gaat Xi snel het vertrouwen van de mensen in het Chinese gezondheidsapparaat terugwinnen?

Een andere vraag is hoe de wereld zal reageren als Xi in één keer een groot aantal geïnfecteerden over de hele aardbol loslaat uit een voorheen gesloten China, met het risico dat elders zich nieuwe uitbraken gaan voordoen. De pandemische situatie in de VRC is wederom volkomen ondoorzichtig geworden: Chinese gegevens zijn niet te vertrouwen.

Economische problemen

Onderwijl bevindt de economie zich hoogstwaarschijnlijk in een veel slechtere conditie dan ambtenaren publiekelijk hebben durven toegeven. De volledige ommekeer in de Chinese Covid-aanpak betekent dat Xi van gedachten is veranderd nadat hij zich eindelijk realiseerde hoe economisch schadelijk ze is geweest. Ongetwijfeld is Xi beginnen te vrezen dat een recessie de economische stabiliteit en de greep van de CCP op de macht zou kunnen bedreigen. Veel kleine particuliere bedrijven dreigen failliet te gaan, terwijl Xi’s keiharde optreden tegen de grote technologiebedrijven in China een rampzalig effect heeft gehad, die hen miljoenen dollars heeft gekost en universiteitsstudenten ertoe heeft gebracht banen bij staatsbedrijven te verkiezen boven veelbelovende hi-tech start-ups en bedreigde techreuzen.

De werkloosheid is gestegen. Het is de vraag of de VRC zich deze keer weer snel uit de malaise zal kunnen exporteren: niet alleen zal Covid de binnenlandse productie blijven verstoren, de wereldeconomie lijdt daarnaast onder de oorlog in Oekraïne. Westerse landen zijn meer gaan inzetten op het wederkerigheidsbeginsel in hun handelsbetrekkingen met de VRC. De gespannen Chinees-Amerikaanse betrekkingen dwingen westerse politieke leiders ook tot herdefiniëring en aanpassing van hun China-beleid, dat door steeds kritischer wordende nationale parlementen onder de loep wordt genomen.

Beijing moet ook gemerkt hebben dat een aantal internationale bedrijven die publiekelijk hadden geflirt met het idee om hun activiteiten in China te diversifiëren of zich zelfs volledig terug te trekken, daar ook daadwerkelijk mee begonnen zijn. De VRC heeft deze buitenlandse bedrijven en buitenlands kapitaal nog steeds nodig, ongeacht al het optimistische CCP gepraat over zelfvoorziening. De vastgoedcrisis heeft een deel van het fortuin verdampt van in ieder geval een gedeelte van de verstedelijkte rijken in China. Het einde van deze vastgoedcrisis is nog niet in zicht: de met schulden opgezadelde vastgoedsector heeft tot eind 2023 bijna $300 miljard aan onshore en offshore leningen uitstaan, wat het vooruitzicht op toenemende betalingsdruk na de recordgolf van wanbetalingen in 2022 verder doet versterken . Zal Xi in staat zijn om de afname van rijkdom van de Chinese rijken spoedig te keren? De economische groei is gedaald tot onder de 3% in 2022: wat wordt het herstelplan van Xi om deze tegenwind het hoofd te bieden?

Hoewel de publieke protesten tegen het zero-Covid-beleid rap de kop werden ingedrukt, weerspiegelen ze niettemin een sudderende onvrede met Xi Jinping, ondanks de surveillancestaat en ’thought control’ die hij heeft opgebouwd. Chinese burgers hebben gezien hoe gretig en snel de regering al hun persoonlijke vrijheden en privacy afnam tijdens het Zero-Covid-beleid: tenminste een deel van de bevolking moet zich zorgen maken over hoe ver de regering van Xi bereid zal zijn om te gaan in een nieuwe crisissituatie…

De China Droom

De China Droom is de ideologische hoeksteen van Xi Jinping sinds hij aan de macht is gekomen. Deze droom is in binnen- en buitenland gepropageerd als alternatief voor de ‘American Dream’, die het nastreven van individuele vrijheid, identiteit, expressie, waarde en welvaart mogelijk maakt. Om haar geloofwaardigheid en legitimiteit te behouden, heeft de CCP een inspirerend nationaal verhaal nodig met een wereldwijde weerklank.

Het 20ste Partijcongres in oktober 2022 verankerde Xi’s Mao-achtige persoonlijkheidscultus-leiderschap met een derde termijn om het streven naar zelfredzaamheid gedreven door nationale en economische veiligheidsoverwegingen te versnellen. Xi heeft niet alleen een derde termijn gekregen, hij heeft ook geen opvolger geïdentificeerd, wat betekent dat hij voor een vierde termijn gaat en misschien wel meer. Xi heeft het principe van ‘collectief leiderschap’ voor eens en voor altijd begraven. Hij heeft niet-loyalisten volledig geëlimineerd uit de hoogste rangen van de Partij. Zoals mijngroeve.nl vorig jaar schreef, is het legioen verbitterde politieke tegenstanders gegroeid. Er dreigt een toekomstig opvolgingsprobleem.

De woede die tijdens de openbare protesten in november zichtbaar werd, evenals het groeiende publieke wantrouwen jegens autoriteiten, heeft de wereld laten zien dat er een diepe kloof kan bestaan tussen Xi’s China-droom en de droom van ten minste een deel van de bevolking.

Gebrek aan prestatie legitimiteit

De afgelopen 2 jaar hebben ons een indicatie gegeven van hoe contraproductief Xi’s eenmansregering soms is geworden en hoe hij zichzelf regelmatig in de voet weet te schieten. De agressieve ‘wolf warrior’-diplomatie die door Xi werd gecultiveerd, heeft een enorme negatieve regionale en wereldwijde weerslag gehad. China’s wapengekletter rond Taiwan en in de Zuid-Chinese Zee en aan de Indiase grens, heeft India, Japan en Zuid-Korea ertoe bewogen hun defensiebudgetten fors te verhogen, hun militaire moderniseringsplannen te versnellen en nauwere militaire samenwerking met het Westen na te streven, tot de oprichting van AUKUS geleid, de QUAD nieuw leven ingeblazen en geresulteerd in een gestage toename van Amerikaanse wapenleveranties aan Taiwan alsmede meer internationale aandacht en sympathie voor het lot van het democratische eiland.

Het ‘partnerschap zonder grenzen’ met Rusland heeft Xi in een lastige pro-Russische neutraliteitspositie gebracht met betrekking tot de oorlog in Oekraïne, waardoor hij een gemakkelijk doelwit is voor wereldwijde kritiek dat China niet genoeg doet om Russische agressie en brutaliteit te stoppen. Hoewel de groeiende economische afhankelijkheid van Rusland van China ongetwijfeld door Xi als positief zal worden beschouwd, zullen een langdurige oorlog en een ernstig militair verzwakt Rusland zijn strategische waarde voor de VRC verminderen. Eventuele instabiliteit in Moskou of onrust in de Centraal-Aziatische republieken rond China zouden Xi’s paranoia naar een ongekend niveau kunnen drijven. Het Chinees-Russische ‘partnerschap zonder grenzen’ zou een grote strategische misrekening van Xi kunnen blijken te zijn als de internationale stabiliteit verder in gevaar komt door de aanhoudende oorlog. Wat gaat Beijing doen als Rusland blijft verliezen op het slagveld?

Terwijl de Chinese droom en het alternatieve model voor economische ontwikkeling aantrekkingskracht hebben voor – meestal- niet-democratische – regeringen op het zuidelijk halfrond, is de Volksrepubliek China op zijn best een zeer dubieuze vertegenwoordiger van haar eigen model. Want de VRC heeft juist enorm geprofiteerd van de open liberale democratische internationale orde, van gemakkelijke toegang tot westerse markten en financiën, R&D en geavanceerde commerciële technologieën, terwijl ze de toegang tot haar eigen systeem, infrastructuur en markt uiterst beperkt heeft gehouden.

Toch heeft China via het Belt and Road Initiative minder ontwikkelde landen aangemoedigd om hun economieën, markten en kritieke infrastructuren volledig open te stellen voor dit gecontroleerde en sterk gesecuritiseerde economische systeem en door de Partij gedomineerde activiteiten van de VRC. Last but not least kunnen de economische problemen van China een grote impact hebben op Chinese buitenlandse investeringen en BRI-gerelateerde projecten, evenals op de lopende schuldherstructureringsinspanningen voor landen die Chinese leningen niet kunnen terugbetalen, wat wederom de aantrekkingskracht van de wereldwijde China-droom dreigt te ondermijnen.

Xi’s dilemma

Xi’s harde optreden tegen Chinese technologiebedrijven roept ook de vraag op hoe hij denkt een van zijn belangrijkste strategische doelen te bereiken, namelijk om tegen 2035 een volledig gemoderniseerde militaire en wereldwijde innovatieleider te zijn. China heeft weinig korte termijnoplossingen voor zijn leidende bedrijven die meer en meer van Amerikaanse chiptechnologie en Nederlandse en Japanse halfgeleiderapparatuur worden afgesloten. Xi’s strijdlustig gedrag heeft geleid tot meer westerse discussie en coördinatie over exportcontroles voor gevoelige technologieën en beperkingen op gemeenschappelijke onderzoeksprojecten met de VRC.

Hoe gaat het China van Xi onder deze omstandigheden technologisch zelfvoorzienend worden?  

Een intensievere samenwerking tussen gelijkgestemde democratische landen als gevolg van de China-uitdaging zal waarschijnlijk innovatie stimuleren en ons helpen beter te concurreren met de VRC. De technologische ontwikkeling van Zuid-Korea en Taiwan ging hand in hand met de democratisering van hun samenlevingen, wat resulteerde in een fenomenale economische ontwikkeling en productiviteitsgroei, met als hoogtepunt hun grote vooruitgang in de wereldwijde waardeketen. Het autoritaire China van Xi probeert te bewijzen dat hetzelfde kan worden bereikt door ’thought control’, hard optreden tegen particuliere technologiebedrijven, het centraliseren van technologieontwikkeling onder staatstoezicht en door selectieve betrokkenheid bij het Westen.

Hoewel het definitieve oordeel over deze aanpak nog niet geveld kan worden, denkt mijngroeve.nl dat de vooruitzichten niet in het voordeel van Xi zijn. Het was niet mercantilisme, marxisme of neototalitarisme dat technologische vooruitgang mogelijk maakte, de levensstandaard wist te verhogen en de burgers eigenwaarde (terug)gaf. Het was het menselijke instinct voor kapitalistische ambitie – goed beheerd en binnen de perken gehouden door democratisch bestuur in de meest succesvolle gevallen.

Nadat Deng Xiaoping China in 1978 opende, heeft de Chinese bevolking laten zien dit instinct in overvloed te bezitten, maar helaas zal de CCP empowerment uiteindelijk altijd als een existentiële bedreiging voor het voortbestaan van de Partij beschouwen. Het is de CCP zelf die het belangrijkste obstakel vormt voor China om een echt innovatieve en gerespecteerde wereldmacht te worden, wiens burgers vrijelijk hun ervaringen en knowhow kunnen delen met de rest van de wereld voor het algemeen belang en niet alleen ter wille en glorie van de Partij.

Politieke omwenteling?

Betekent dit dat de Chinese Partijstaat in 2023 zal imploderen? Dat is onwaarschijnlijk. Ondanks al haar frustraties lijkt een groot deel van de bevolking toch bereid het communistische regime het voordeel van de twijfel te gunnen omdat de levensstandaard de afgelopen 20 jaar enorm is gestegen. Een deel van het publiek lijkt ook in te stemmen met de nationalistische en revisionistische historische propaganda die de morele superioriteit van de Chinese beschaving predikt, de territoriale aanspraken van de VRC op naburige grensgebieden, zeeën en bergen rechtvaardigt en afkeurt hoe de ‘neokoloniale VS’ opzettelijk ‘de grote wederopleving’ van China blokkeert.

Xi heeft onlangs zijn positie als de almachtige leider van China verstevigd ondanks die 2 jaar van slechte prestaties, wat betekent dat de Partijelite zijn algehele aanpak, visie en missie sterk ondersteunt. Er zijn geen tekenen van enige fundamentele verandering in het zeer gepersonaliseerde, bikkelharde en autoritaire bestuurssysteem dat Xi in leven heeft geroepen.

Wellicht alleen als de Chinese bejaarden in groten getale zouden sterven en de grote ziekenhuizen overweldigd zouden blijven, zou er een niveau van woede kunnen ontstaan dat grote protesten zou kunnen veroorzaken tegen het falen van Xi om zich voor te bereiden op een gezondheidscrisis. Of als de economie op het punt zou staan om volledig in elkaar te storten. Maar zonder zo’n duidelijke motiverende of mobiliserende factor is het onwaarschijnlijk dat mensen weer de straat op gaan, wetende dat de risico’s voor persoonlijke represailles zeer reëel en groot zijn.

Het grootste dilemma voor de Chinese President is hoe hij de Partij onder controle kan houden in het geval van een aanhoudend gebrek aan prestaties. Een tekort aan geloofwaardigheid, vertrouwen of autoriteit onder de bevolking is de grootste kwetsbaarheid van Xi. De CCP deelt dezelfde kwetsbaarheid als Xi. Alleen als die legitimiteit razendsnel zou afnemen, zouden Xi en de Partij ernstig in gevaar kunnen komen.

In 2023 kunnen we verwachten dat de Chinese propagandamachine in de overdrive gaat om de leider, ambities en prestaties van China te verheerlijken: elk gebrek aan prestaties zal worden verborgen of ontkend of toegeschreven aan nepnieuws en machinaties van buitenlandse mogendheden. Als Xi ooit in het defensief zal worden gedreven wegens een tekort aan prestaties, zal zijn propaganda-apparaat het volume verder aanzwengelen om zijn deugden en prestaties te bejubelen.

Korte termijn vooruitzicht

In 2023 kunnen we ook grote charmeoffensieven van Xi tegemoet zien, met name richting de belangrijkste Europese landen en hun leiders, want de President is ervan overtuigd dat hij het Europese verlangen naar ‘strategische autonomie’ kan gebruiken om een wig te drijven tussen de VS en Europa. Hij is er waarschijnlijk ook van overtuigd dat deze leiders China opnieuw nodig hebben om hun eigen verzwakte economieën te stabiliseren.

Xi zal Parijs en Berlijn vertellen dat China en Europa “geen fundamentele strategische verschillen en conflicten” hebben en dat “systemische rivaliteit niet bestaat”, en dat de Volksrepubliek volledig openstaat voor Europese ondernemingen. Hij zal er bij Macron en Scholtz op aandringen om ‘ontkoppeling’ af te wijzen en opnieuw in de VRC te investeren en fair te zijn tegenover Chinese bedrijven.

Beijing zal zeker opnieuw contact opnemen met die Europese groepen die het meest geïnteresseerd zijn in het streven naar een volledige normalisering van de economische banden, d.w.z. zakenlieden en politieke elites die ervan overtuigd zijn dat ze in staat zijn korte termijnwinsten in evenwicht te houden met die Europese ‘strategische autonomie’ ambities en de zeer reële negatieve veiligheidsimplicaties van het opnieuw aanhalen en zelfs uitbreiden van de economische banden met China. Maar zoals mijngroeve.nl vanaf het begin heeft betoogd, is de discussie over onze relatie met China niet alleen een commerciële of handelskwestie, ze raakt ook onze veiligheid, transatlantische relatie en waarden.

Een te grote afhankelijkheid in grondstoffen en materialen vanuit China en van de Chinese markt heeft ons kwetsbaar gemaakt en we moeten niet toestaan dat het voortduurt in het belang van bedrijven die hun winst willen maximaliseren en geen risicobeperkend beleid implementeren, tenzij hun regeringen hen daartoe dwingen. Hoewel de EU China tot systeemrivaal heeft verklaard, wekt ze zelden de indruk te weten welke consequenties ze aan deze conclusie moet verbinden. Deze verklaring had moeten leiden tot nationale debatten in alle EU-lidstaten, wat had moeten uitmonden in een samenhangende en alomvattende Europese China-strategie, die door Frankrijk en Duitsland gezamenlijk zou moeten worden gedragen, uitgedragen en uitgevoerd. Hoewel de Europese leiders eindelijk hun naïviteit ten opzichte van Beijing hebben laten varen, is een gecoördineerd EU-China-beleid nog dikwijls moeilijk te ontwaren, wat de intentie en ambitie van de EU om een invloedrijke geopolitieke speler te zijn ernstig ondermijnt.

Open kanalen

Het is natuurlijk van cruciaal belang om open communicatiekanalen tussen China en de VS en China en Europa in stand te houden. In die communicatie is het ook cruciaal om gebieden en initiatieven te identificeren waar samenwerking in principe nog mogelijk is, denk aan schuldsanering in derde landen, klimaatverandering, mondiaal gezondheidsbeleid. Ondanks alle spanningen en doemstemming is het essentieel om in ieder geval enkele positieve agendapunten met Beijing levend te houden.

Want zelfs nu de systemische rivaliteit duidelijk in beeld is gekomen, moeten we manieren vinden om naast elkaar te bestaan. De overgrote meerderheid van de burgers van China en de rest van de wereld zoekt naar dezelfde dingen: materiële en fysieke veiligheid, kansen en een betere toekomst voor het nageslacht. Aangezien China soms zal proberen de diplomatieke betrekkingen te verbeteren, moeten de VS en de EU trachten van dergelijke gevallen gebruik te maken om verifieerbare toezeggingen van Beijing over specifieke dialogen tot stand te brengen. De betrekkingen met China zouden meer gericht moeten zijn op onmiddellijke en concrete resultaten en progressie op gebieden van gemeenschappelijk belang. De systemische rivaliteit is niet per definitie een ‘zero-sum game’.

China bepleit voor zichzelf een leidende rol in de wereld, als een verantwoordelijke supermacht. Het is op zoek naar respect en erkenning en gedraagt zich vaak als een gekrenkte mogendheid op zoek naar eerherstel en ‘rechtmatige plek’ op het wereldtoneel. Daarom zouden de VS en Europa de VRC moeten blijven vragen om een actievere rol te spelen bij het beteugelen van het Russische optreden in de oorlog in Oekraïne, om te helpen bij het garanderen van de wereldwijde voedselzekerheid, bij het verbeteren van de milieubescherming en het stabiliseren van de wereldeconomie. Dit zou de VRC de gelegenheid bieden om zijn herhaalde beloften om een verantwoordelijke wereldspeler te zijn, waar te maken, en tegelijkertijd een weg bieden naar een de-escalatie van de spanningen met de VS.

Realisme

Toch is het ook belangrijk om ons niet voor de gek te laten houden door de nieuwe charme-offensieven vanuit Beijing. De belangrijkste boodschappen van Xi tijdens het laatste Partijcongres alsmede zijn langetermijndoelen dienen voor ogen te worden gehouden. President Xi presenteerde een buitengewoon somber beeld van de internationale omgeving. Hij waarschuwde zijn bevolking opnieuw om klaar te zijn voor een lange strijd voor de wederopstanding van de natie, en zei dat externe pogingen om de VRC te chanteren en in bedwang te houden, zouden toenemen, maar het communistische China er niet van zouden weerhouden zijn doel te bereiken. Niet verwonderlijk waren veiligheid en zelfredzaamheid opnieuw de overheersende thema’s in zijn toespraak. Tegelijkertijd schetste hij duidelijk het Chinese model als alternatief voor het Westerse; politiek, economisch, maar ook wereldwijd.

Ik herhaal: Xi’s focus op de rol van de Partij, industriebeleid en modernisering in Chinese stijl weerspiegelt een idee van een internationale orde die enorm verschilt van de wereld waaraan wij gewend zijn. De afgelopen 2 decennia hebben bewezen dat een ‘open’ tirannie blijkbaar nog beter is in het misleiden van het westerse publiek dan een zeer gesloten tirannie onder Mao Zedong. De voorbije decennia hebben grote westerse bedrijven fors in China geïnvesteerd en samen met politici vaak een zeer rooskleurig beeld van de Volksrepubliek geschetst naar de buitenwereld, terwijl ze de zeer lelijke kanten, de structurele problemen en de politieke en strategische doelen van het Chinese communistische regime bagatelliseerden.

In ’the battle of the narratives’ dienen de democratische landen te bevorderen en benadrukken dat economische openheid en op de markt gebaseerde oplossingen het beste zijn voor wereldwijde welvaart en veiligheid, met overheidsinterventies zoals industriebeleid en exportcontroles als uitzonderingen op de regel. Ze moeten ook volgens hun eigen principes leven, wat betekent dat een nieuwe golf van protectionisme en een ‘race to the bottom’ op het gebied van subsidies door de EU en de VS moeten worden voorkomen. Het Westen moet de veerkracht van zijn democratische samenlevingen tonen en bewijzen dat de extreme nationalistische, protectionistische en populistische stormen die hen al jaren teisteren, overwonnen kunnen en zullen worden.

Lange termijn

In 2020 schreef mijngroeve ook: “Wat de langere termijn betreft, moet het Westen de realiteit van de opkomst van China, zijn externe gedrag en mondiale strategie onder ogen zien en ermee omgaan. De cruciale variabele met betrekking tot de vraag of China succesvol zal zijn in zijn strategische doelen, zal de binnenlandse, economische, militaire en diplomatieke kracht en vastberadenheid van de democratische wereld zijn, en niet alleen Chinese acties.

Tegelijkertijd moet de EU ook anticiperen op het zeer waarschijnlijke scenario waarin een langdurige vijandige houding tussen de VS en China, ingeperkt door een vorm van beheersbare concurrentie om conflicten te vermijden alsmede beperkte samenwerking te faciliteren, het maximaal haalbare resultaat zal zijn”. 

Xi heeft een brede kijk op de gewenste toekomst van China, maar hoe die er exact zal uitzien en wat hij precies bereid is daarvoor te doen, is niet altijd duidelijk: het blijft een werk in uitvoering, vatbaar voor opportunistische, pragmatische, plotselinge en tegenstrijdige aanpassingen en veranderingen indien nodig om zichzelf en de Partij aan de macht te houden. President Xi is meedogenloos, overmoedig en arrogant, maar tegelijkertijd erg onzeker en paranoïde. Westerse leiders zouden zich beter moeten voorbereiden op grillige besluitvorming in de op één na grootste economie ter wereld: Xi’s armoedige staat van dienst van de afgelopen 2 jaren spreekt boekdelen, en dat was nog voordat hij zich alleen omringde met ja-knikkers….

Een scenario van ‘managed competition’ lijkt momenteel het beste waarop we kunnen hopen. Maar in dat scenario kunnen we beter ook rekening houden met een situatie waarin een langdurige periode van ondermaatse prestaties van Xi het managen van deze competitie nog veel complexer zal maken, aangezien er een grote discrepantie kan zijn tussen wat China de wereld wil laten geloven en wat het werkelijk presteert. Er zou een groeiende kloof kunnen ontstaan tussen de uitgesproken ambities van China en zijn daadwerkelijke verwezenlijkingen en verdienstes, tussen de droom van Xi en de verlangens en frustraties van zijn bevolking. Maar Xi’s propagandamachine zal er ongetwijfeld op uit zijn om het narratief van zijn China Droom springlevend te houden via nog intensere, gecoördineerde en meedogenloze PR-campagnes gericht op een binnenlands en wereldwijd publiek.

Het scheiden van feiten en Chinese fictie zal van essentieel belang zijn in deze ‘battle of narratives’ en bij het definiëren van de China-aanpak van de EU, ook om te voorkomen dat China’s ware motieven en capaciteiten verkeerd worden geïnterpreteerd in dit nieuwe tijdperk van ‘managed competition’ tussen de VS en de VRC.

Refer also:

https://www.csis.org/analysis/us%E2%80%93china-relations-tank-handbook-era-persistent-confrontation

https://merics.org/en/short-analysis/xis-indo-pacific-charm-offensive

https://www.mijngroeve.nl/nl/geschiedenis/de-eu-china-systeem-rivaliteit_i/

https://www.mijngroeve.nl/nl/geschiedenis/de-eu-china-systeem-rivaliteit_ii/

https://www.mijngroeve.nl/nl/geschiedenis/het-tij-is-gekeerd/

https://www.mijngroeve.nl/nl/geschiedenis/xi-is-de-mol/

https://www.mijngroeve.nl/nl/geschiedenis/de-uiteenspatting-van-de-china-droom/

https://www.mijngroeve.nl/nl/geschiedenis/america-first-vs-china-first-2/