image/free pic ©depositphoto’s.com

9 Juli 2020_In de complexe, onderling afhankelijke wereld van vandaag springen twee kwesties eruit die de grootste uitdaging voor de EU in de komende maanden / jaren zullen gaan vormen:

1. de (economische / medische) nasleep van de Corona crisis
2. de opkomst van het communistische China

Zonder andere urgente onderwerpen (zoals het conflict in Syrië, de vluchtelingencrisis, de Russische destabilisatie, klimaatverandering enz.) te willen bagatelliseren, zijn voorgenoemde twee echt de voornaamste.

Wat de corona-pandemie betreft, valt de algehele economische impact nog te bezien, terwijl een tweede golf van het virus niet kan worden uitgesloten. Covid-19 zal Europa en de rest van de wereld nog maanden of zelfs jaren in haar greep houden. Het heeft veel media-aandacht gekregen omdat het dagelijkse leven van een ieder beïnvloedt. Politieke en medische debatten over de beste manier om met de pandemie en de gevolgen ervan om te gaan, zullen niets aan intensiteit verliezen en door de media onveranderd op de voet worden gevolgd.

De opkomst van China

Hoe de opkomst van China het dagelijkse leven van mensen raakt, was misschien minder tastbaar voor de Europese burgers tot de uitbraak van Corona. Er was al een algemeen bewustzijn van China als grote exportmarkt en een productiehub, als producent van goedkope en hoogwaardige consumentenproducten en elektronica. De Volksrepubliek China was ook een favoriete vakantiebestemming geworden. Maar met de Corona-pandemie is ook het besef gegroeid dat de opkomst van en onderlinge afhankelijkheid met China invloed heeft op ons dagelijks leven en zelfs de bestaande wereldorde zoals we die kennen ter discussie stelt.

De VRC is zeer proactief geweest met het verkondigen dat ze de pandemie beter heeft aangepakt dan het Westen. Die boodschap past goed in het verhaal dat voorzitter Xi Jinping sinds hij aan de macht kwam in 2012 heeft gepropageerd: namelijk dat het autoritaire ontwikkelingsmodel van China als alternatief voor het liberaal-democratische kan worden gezien. China First! De Corona-crisis heeft ook de te grote afhankelijkheid van Europa van China voor medische benodigdheden aan het licht gebracht. Tegelijkertijd gaf ze China de kans om zichzelf te promoten als een gulle donor van medische apparatuur en materialen aan wanhopige Europese landen, waarmee het belangrijke punten scoorde in de propagandaoorlog met het Amerika First van Trump.

Europa’s herstel

Het economisch herstel van Europa na de pandemie zal sterk afhangen van de VS en China. Nu de VS nog steeds in wanorde verkeren omdat Covid-19 daar volledig uit de hand dreigt te lopen, zullen Europese regeringsleiders zware druk voelen om de handelsrelaties met China zo snel mogelijk te herstellen. China is na de VS de op één na grootste handelspartner van Europa. Duitsland alleen al is goed voor ongeveer een derde van de Chinese handel met de EU. De Europese leiders en ambtenaren zijn druk in de weer om dit jaar een alomvattende investeringsovereenkomst tussen de EU en China te voltooien, gericht op hervormingen in China om de economie verder te liberaliseren, de rol van de staatssector te verminderen, en een gelijk speelveld voor het Europese bedrijfsleven te creëren, waardoor nieuwe kansen op de Chinese markt zullen ontstaan.

Onder Europese kiezers is het Europese beleid tegenover China nooit een verkiezingskwestie geweest. Voor Merkel, Macron en voor de Nederlandse premier Rutte is het wat betreft China altijd “business first” geweest. Ze hebben nooit de moeite genomen om een coherente Europese strategie te formuleren over hoe om te gaan met de opkomst van China en de groeiende Amerikaans-Chinese rivaliteit of om hun burgers de implicaties van de opkomst van het communistische China uit te leggen. Het ontbreken van een dergelijk politiek debat en strategie heeft in sommige gevallen een te grote handelsafhankelijkheid van China in de hand gewerkt en soms dus zelfs geleid tot een ongewenste dependentie in bepaalde vitale goederen, zoals medische materialen en telecom apparatuur (zie de 5G Huawei-soap, sinds begin 2019 uitgebreid beschreven op deze website), aangezien Europese bedrijven en autoriteiten voornamelijk gedreven werden door economisch eigenbelang, niet door zorgen of vragen over nationale of Europese veiligheid of strategische positionering.

EU Commissie voor buitenlandse zaken

In het voorjaar van 2019 gaf de hoge vertegenwoordiger van de Europese Commissie voor buitenlandse zaken en veiligheid een rapport uit waarin de Europese leiders werden aangespoord om “China niet langer als een ontwikkelingsland te beschouwen. Het is een belangrijke speler op het wereldtoneel en een leidende technologische macht. Zijn toenemende aanwezigheid in de wereld, ook in Europa, moet vergezeld gaan met grotere verantwoordelijkheden voor het handhaven van de op regels gebaseerde internationale orde, evenals met meer wederkerigheid, non-discriminatie en openheid van het Chinese systeem. China’s openbaar verklaarde hervormingsambities moeten worden vertaald in beleid of acties die in overeenstemming zijn met China’s rol en verantwoordelijkheid.” De Volksrepubliek, concludeerde het rapport, was geëvolueerd tot partner, concurrent en systeemrivaal van de EU, waardoor een nieuwe, op maat gemaakte strategie vereist was alsmede een mentaliteitsverandering bij de Europese politieke leiders.

zie ook https://www.mijngroeve.nl/nl/geschiedenis/europa-china/

Ondanks deze aansporing slaagde de EU er in 2019 niet in een uniforme China-strategie te formuleren. Een van de belangrijkste redenen was de terughoudendheid van Duitsland / Merkel om een leidende rol te spelen. De Duitse exportafhankelijkheid van China beperkt Merkel’s manoeuvreerruimte, vooral in het licht van de snel verslechterende relatie van de Bondsrepubliek met Trump’s Amerika. De Duitse terughoudendheid bij het (openlijk) uitspreken van zorgen over negatieve politieke ontwikkelingen in China worden het best gesymboliseerd door de verklaringen van Joe Kaeser, CEO van de industriële gigant Siemens, die na de reis van Merkel naar China afgelopen september, Duitsland waarschuwde voor een te kritische houding ten opzichte van Beijing. Kaeser pleitte in plaats daarvan om toch vooral ‘attent en respectvol’ te zijn jegens China, want ‘als banen in Duitsland afhangen van hoe we omgaan met controversiële onderwerpen, dan moeten we niet verontwaardiging opwekken, maar zorgvuldig alle posities en acties overwegen’, aldus Kaeser in het Duitse dagblad Die Welt.

Vergelijk het bovenstaande met zijn reactie op weer een denigrerende tweet van de heer Trump over de vier vrouwelijke democratische congresvrouwen, de zogenaamde Squad, in de VS in 2019: “Ik vind het deprimerend dat het belangrijkste politieke ambt ter wereld zich wentelt in racisme en uitsluiting”, twitterde dezelfde Joe Kaeser. De CEO van Siemens betracht, net als veel andere Europese zakenlieden die met China te maken hebben, helaas teveel respect en terughoudendheid -of moeten we zeggen zelfcensuur- tegenover de Volksrepubliek uit angst voor vergelding door Beijing, hoewel hij blijkbaar niet bang is om zijn gedachten publiekelijk uit te spreken over een zittende Amerikaanse president.

Dubbele standaarden

We zien deze zelfcensuur en dubbele standaard constant bij Europese politici en zakenmensen, maar ook bij universiteiten en overheidsinstanties in hun betrekkingen met China. “Wandel durch handel (verandering door handel)” is het adagio van Duitsland in zijn banden met China, een overtuiging die blijkbaar nog steeds wordt gedeeld door velen in Europa. Handel zou de weg wijzen naar politieke hervormingen in China. Maar de conclusie zou al lang moeten zijn dat voorzitter Xi die hoop zelf de grond heeft ingeboord, met name nadat hij zichzelf tot president voor het leven heeft benoemd en het als zijn missie heeft beschouwd om de meest geavanceerde, autoritaire, communistische staat zonder weerga in de geschiedenis op te bouwen, die streeft naar dominantie in economie, defensie, wetenschap en technologie. De angst voor Chinese represailles heeft het Europese openbare debat over onze zorgen, ons beleid en onze positie in de relatie met China doorspekt of soms zelfs doen verstommen.

In de afgelopen maand hebben we Europese voetbalclubs, vooraanstaande artiesten en sporters, bedrijven en politici gezien die de kant van de Black Lives Matters-beweging in de VS kozen na de gruwelijke dood van George Floyd. De demonstranten in Hong Kong die meer dan een jaar lang hun bestaan en persoonlijke veilligheid hebben geriskeerd om de democratie in Hong Kong te beschermen, hebben tevergeefs gewacht op soortgelijke aandacht of empathie. Hetzelfde geldt voor die 1 miljoen Oeigoeren in “heropvoedingskampen” in China. We hebben geen commentaar / tweet gezien van de CEO van Siemens op 1 juli 2020, toen China feitelijk het “one country two systems” voor Hong Kong opblies door een alles verstikkende nationale veiligheidswet in te voeren.*** Deze wet is volledig in strijd met de Chinees-Britse Gezamenlijke Verklaring van 1997, die het concept van “one country two systems” voor minstens 50 jaar zou garanderen.

Wat volgde was weer een zwakke verklaring van de EU die haar bezorgdheid uitte over het optreden van China in Hongkong, zonder verdere follow-up ondanks deze flagrante schending van het akkoord van 1997. Maar deze nationale veiligheidswet zou opnieuw een wake-up call moeten zijn voor Europese politici en bedrijven om hun betrekkingen met China te herbestuderen, her-evalueren en voorts openlijk te bespreken hoe deze relatie in de toekomst vorm te geven.

Xi Jinping en zijn vazallen

Sommigen zouden kunnen beweren dat China het recht heeft om zo’n nationale veiligheidswet in te voeren, net zoals westerse landen in de loop der jaren hun eigen versies hebben geïntroduceerd. Sommigen zullen zeggen dat we eerst maar eens moeten afwachten hoe de Chinese regering de nieuwe wet zal uitvoeren. Maar degenen die de reikwijdte van deze wet hebben bekeken, hebben begrepen dat ze al haar allereerste doel heeft bereikt: het wekken van angst voor represailles bij de mensen van Hong Kong die zich durfden uit te spreken tegen het regime in Beijing. Vervolgens zal ze de scheiding der machten in Hongkong geleidelijk maar volledig uithollen. Voor Xi is / telt slechts één land en één systeem, het communistische China, en wee degene die de Volksrepubliek beledigt! China First, hoezee!

Chinese ambassadeurs zijn het afgelopen jaar overactief geweest om ook angst voor vergelding bij Europese politici en zakenlieden in alle Europese hoofdsteden in te boezemen: deze Chinese functionarissen hebben Europeanen herhaaldelijk gewaarschuwd dat hun landen / economieën ernstige gevolgen zouden ondervinden als hun regeringen Huawei zouden uitsluiten uit hun 5G-netwerk of als ze het zouden wagen zich te mengen in “Chinese binnenlandse aangelegenheden”. Kortom, deze bedreigingen zijn geen op zichzelf staande incidenten, maar vormen een operationeel patroon van optreden dat is gesanctioneerd door de top van de communistische partij, door ons lieve Voorzittertje Xi. Zonder China is Europa gedoemd, lijkt de dreigende boodschap vanuit Beijing.

Het leiderschap van Xi Jinping is gebaseerd op intimidatie en het verspreiden van angst, zowel in binnen- als buitenland. Binnenlandse politieke tegenstanders zijn op brute wijze tot zwijgen gebracht. Overzeese Oeigoeren die protesteren tegen het gewelddadige beleid van Xi in Xinjiang, krijgen bedreigende telefoontjes van het lokale personeel van de Chinese ambassade. Buitenlandse kranten die kritiek hebben op China krijgen waarschuwingen of journalisten verliezen hun vergunning. Boekhouders in Hong Kong die boeken verkopen die kritisch zijn over de CCP, worden ontvoerd en verdwijnen in Chinese gevangenissen op het vasteland. Chinese overzeese studenten worden gecontroleerd door hun ambassades en Chinese studentenverenigingen om ervoor te zorgen dat hun gedrag toch vooral patriottisch is. Europese laboratoria en universiteiten die banden hebben met Chinese instituten en afhankelijk zijn geworden van Chinese financiering voor hun onderzoeksprojecten, worden subtiel geïnstrueerd wat te vermijden of onbesproken te laten in hun onderzoek: ja, zelfs de Europese academische wereld oefent zelfcensuur uit vrees voor het verliezen van Chinese geldstromen en financiering …!

De lijst is onophoudelijk…angst, angst, angst…

EU-voorzitterschap van Duitsland

Vanaf 1 juli 2020 heeft Duitsland het roulerend voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie op zich genomen. Het is Merkels laatste kans om een ​​verenigde Europese economische, geopolitieke en politieke strategie voor China te definiëren, rekening houdend met de drie rollen die de VRC voor Europa speelt. Ja, de EU moet de dialoog met China voortzetten, zoals ze ons herhaaldelijk in herinnering brengt, en trachten de Volksrepubliek China binnen de huidige internationale economische orde te behouden, een ontkoppeling is in niemands belang. Het Europese oogmerk mag niet zijn om de economische en industriële groei van China per definitie te dwarsbomen, wat de agenda lijkt te zijn van ten minste een deel van het Amerikaanse politieke establishment. Maar zoals vaak op deze website is geschreven, moet de EU duidelijk onder woorden brengen wat zij wil beschermen in termen van kernwaarden in de relatie en uitwisseling met China, en verduidelijken hoe zij zichzelf wil positioneren in de snel escalerende Amerikaans-Chinese rivaliteit, die overigens niet zal verdwijnen mocht Trump niet worden herkozen. Voorts moet de EU pal gaan staan voor deze kernwaarden.

Dit betekent dat de EU niet langer moet tolereren dat ze publiekelijk geintimideerd wordt door voorzitter Xi en zijn discipelen overzee. De Unie moet ermee ophouden uit te stralen dat ze een weerloos slachtoffer is van wat Xi ook besluit of zegt, alsof de EU geen enkele invloed heeft. Een gezonde relatie met China mag niet gebaseerd zijn louter op angst voor wat Europa zou kunnen verliezen. De economische afhankelijkheid tussen de EU en China loopt in beide richtingen. Merkel en de overige Europese leiders zouden China, het Europese bedrijfsleven en het electoraat moeten gaan wijzen op wat de EU moet verdedigen in de uitwisseling met de Chinezen en wat China zal verliezen als het de weg blijft volgen die Xi heeft ingeslagen. In tegenstelling tot wat de CCP en sommige Europese politieke en zakelijke leiders ons willen doen geloven, draait nog niet de hele wereld om China.

China’s kwetsbaarheden

China heeft veel kwetsbaarheden, maar we horen Europese politici of bedrijfsleiders er nooit over spreken. Zonder Amerikaanse en Europese technologie zal de Chinese hightech-industrie de ambitieuze doelen die Xi heeft gesteld niet halen. Zonder Hong Kong als financieel centrum krijgt China niet de westerse investeringen die het nodig heeft. Zonder toegang tot westerse universiteiten krijgt China niet de knowhow die het zoekt om zijn economie en samenleving verder te ontwikkelen. China heeft veel te verliezen.

Een Europese oproep voor meer verantwoordelijk Chinees overheidsgedrag moet worden gekoppeld aan duidelijke, ondubbelzinnige boodschappen. Merkel moet voorzitter Xi onomwonden laten weten dat zonder een dergelijke verantwoordelijke houding het uiteindelijk China zal zijn dat de ultieme prijs zal betalen, niet Europa. Bovendien moet Europese kritiek op schendingen van rechtsbeginselen – zie het recente optreden van de Chinese regering in Hongkong – of universele waarden gekoppeld worden aan een bereidheid om daad bij woord te voegen. De officiële antwoorden van de EU waren tot dusver te zwak en ambivalent. Het Europees Parlement heeft in ieder geval nog voorgesteld China voor het internationale Hof van Justitie te dagen wegens de schending van de Chinees-Britse gezamenlijke verklaring uit 1997. Hoewel Beijing elke betrokkenheid van het Hof zeker zal afwijzen, zou het wel een duidelijk signaal afgeven dat de nieuwe wet voor Europa volstrekt onaanvaardbaar is. Het zou ook fungeren als een symbolisch teken van steun aan die miljoenen (jonge) demonstranten die hun bezorgdheid over de snel afnemende vrijheden in Hong Kong grotendeels vreedzaam hebben uitgedrukt.

Merkel’s moment van de waarheid

De stem van Europa doet er toe, en Merkel, die opgroeide in het communistische Oost-Duitsland en vaak wordt geprezen als de echte leider van de vrije wereld, zou het als geen ander moeten weten. De geplande EU-China-top voor September 2020 is op haar verzoek uitgesteld tot later dit jaar, officieel vanwege de Corona-pandemie. Waarschijnlijk hoopt ze dat de VS in de tussentijd een andere President krijgen. De vertraging geeft Merkel ook (opnieuw) de kans om eindelijk een gemeenschappelijke, verenigde Europese houding ten opzichte van China op te bouwen. Het zal haar laatste kans zijn om Xi de EU serieus te laten nemen in plaats van hem een gelegenheid te bieden om wederom te verdelen en heersen. Het kan niet langer “business (first) as usual” zijn.

Het uitstel stelt Europese politici ook in staat om overzeese allianties te zoeken met gelijkgestemde, bezorgde politici in andere landen om pressie uit te oefenen op hun regeringen met betrekking tot het China-beleid. Ondanks het feit dat Trump een complete ramp is geweest voor de transatlantische betrekkingen, hebben we de afgelopen weken enkele tekenen gezien van toenadering tussen de VS en de EU. Zoals ik in een eerdere post schreef, zijn er waarschijnlijk achter de schermen gesprekken geweest tussen Europese en Amerikaanse functionarissen over de kwestie-China, ongeacht al het geneuzel en lawaai dat uit het Witte Huis komt.

Het heeft bijv. geresulteerd in een gezamenlijke publicatie door het Center on US-China Relations, de Bertelsmann Stiftung en het George Washington University China Policy Program, dat 43 top China experts uit zowel de VS als Europa wist samen te brengen, die zich verdiepten in zeven belangrijke onderwerpen: 1) handel & investeringsproblemen; 2) de Chinese technologie-uitdaging; 3) omgaan met de Belt & Road; 4) mensenrechten in China; 5) de invloedactiviteiten van China; 6) China en mondiaal bestuur; en 7) uitdagingen op het gebied van beveiliging. Niet veel later aanvaardde Pompeo een EU-aanbod voor een dialoog tussen de EU en de VS over China, een invitatie die de regering-Trump aanvankelijk leek te zullen verwerpen.

IPAC

Een ander bemoedigend teken is de oprichting van IPAC, de interparlementaire alliantie m.b.t. China, een internationale partijoverschrijdende groep van wetgevers van over de hele wereld die werkt aan een nieuwe en gecoördineerde aanpak van hoe democratische landen met China moeten omgaan. zie https://www.ipac.global/ Het toont de Chinese communistiche leiding dat democratisch gekozen politici met verschillende politieke achtergronden en uit diverse landen zich kunnen verenigen wanneer ze worden geconfronteerd met een niet-democratische, strijdlustige bully. IPAC zet zich in om passende en gecoördineerde reacties op te stellen in de wetgevende organen van de respectieve lidstaten in antwoord op onacceptable, illegale en ongewenste Chinese acties.

Er wordt momenteel campagne gevoerd dat niemand meer hoeft te worden uitgeleverd aan Hong Kong, waar de rechtsstaat ernstig in het gedrang is gekomen. Canada heeft al ingestemd met het opschorten van zijn uitleveringsovereenkomst. Australië, Tsjechië, Frankrijk, Duitsland, Nederland, Nieuw-Zeeland, het Verenigd Koninkrijk en de VS hebben allemaal vergelijkbare uitleveringsovereenkomsten: de IPAC-wetgevers die deze landen vertegenwoordigen, vragen dringend de garantie van hun respectieve regeringen dat dergelijke uitleveringen niet zullen plaatsvinden en dat bestaande verdragen met Hong Kong zullen worden herzien.

China’s keuze

Dit zijn slechts een paar voorbeelden van wat democratische politici kunnen ondernemen om Xi Jinping te laten weten dat China grenzen heeft overschreden. Geen actie is geen optie meer. Wat Xi er mee doet en wat China beslist is natuurlijk aan Beijing. Xi heeft de keuze ofwel zijn confronterende politiek aan te passen of eraan vast te houden, om verantwoordelijk op te treden of onverantwoordelijk te blijven opereren met zijn China first beleid, dat in het ergste geval een ontkoppeling van de economieën van de VRC en de democratische wereld teweeg kan brengen.

Door dialoog en gecoördineerde druk zal het Chinese leiderschap hopelijk beseffen dat het op het verkeerde spoor zit. Zoals eerder gezegd, loopt de economische afhankelijkheid in beide richtingen. Maar hoop mag niet langer het leidende principe van Europa zijn, wandel durch handel is een naïeve illusie zolang Xi aan de macht is. De EU moet ondertussen krachtige maatregelen nemen om haar nationale veiligheid te beschermen, terwijl het tegelijkertijd de dialoog met China voortzet.

Strategisch gevoelige technologie en kennis mogen niet langer gemakkelijk toegankelijk worden gemaakt voor China, vooral omdat het omgekeerde nooit het geval is geweest. Europese universiteiten en onderzoekslaboratoria zouden niet langer afhankelijk mogen zijn van de toestroom van Chinese studenten voor hun financiën of van Chinees geld voor hun fundamentele onderzoeksprojecten. Misschien moeten universiteiten in alle Europese lidstaten ook gaan nadenken over het vaststellen van quota/maximale aantallen studenten uit China om een beter overzicht te krijgen van wie er deelneemt en om financiële afhankelijkheid te voorkomen.

Ik zeg niet dat Europa alle Chinezen als spionnen moet behandelen of ze moet beschouwen als een willoze massa zonder enige individualiteit. Maar een kleiner aantal studenten zou een betere screening en een meer interactieve uitwisseling en een kritisch debat op universiteiten mogelijk maken. Deze debatten moeten worden aangemoedigd en niet worden vermeden, dat is immers waar het bij academische vrijheid om draait.

De activiteiten van Chinese overzeese studentenverenigingen die zijn opgericht door de Chinese overheid worden normaal gesproken opgezet in nauw overleg met de lokale Chinese ambassades: Europese universiteiten moeten zich er beter van bewust zijn dat voorzitter Xi niet schroomt Chinese studenten in te zetten als instrumenten van publieke diplomatie en propaganda. Als reactie hierop zouden Europese universiteiten kunnen overwegen om verplichte cursussen voor alle buitenlandse studenten in te voeren om meer te leren over de geschiedenis en groei van de democratie in het land waar ze hun studies volgen …

Confucius Instituten

De zogenaamde Confucius instituten die de Chinese regering in Europa en de rest van de wereld heeft opgericht om de Chinese cultuur en taal te promoten en om gezamenlijk onderzoek met plaatselijke universiteiten te stimuleren, moeten met voorzichtigheid worden benaderd. Deze instituten zijn meestal instrumenten en verlengstukken van de Chinese communistische staat en staan op gespannen voet met de onafhankelijkheid van Europese kennisinstellingen en met de Europese waarden van academische integriteit. Gezamenlijke onderzoeksprojecten waarbij in China gestationeerde Europese onderzoekers zich gedwongen voelen om tijdens hun research voortdurend zelfcensuur uit te oefenen of om gevoelige onderwerpen als gevolg van Chinese druk niet aan te snijden, moeten worden heroverwogen en misschien worden stopgezet of opgegeven als waardevolle, objectieve wetenschappelijke resultaten niet langer haalbaar zijn.

zie ook https://www.clingendael.org/nl/node/11574

Met andere woorden, er zijn vele manieren waarop Europa zijn boodschap aan voorzitter Xi kan overbrengen terwijl de dialoog met Peking levend wordt gehouden. Maar cruciaal zal de stem van Angela Merkel zijn, haar moment van de waarheid komt snel nabij.

“Het is niet genoeg om te weten wat juist is; je moet het goede doen”, zou Confucius ooit hebben gezegd. Hoe kan Merkel meer respect voor China tonen dan zich te houden aan deze wijze woorden van de klaarblijkelijk door Xi in eer herstelde, eeuwenouwe Confucius? Laten we hopen dat de Duitse bondskanselier opgewassen is tegen deze uitdaging…

PS: *** de door Peking in allerhaast doorgedrukte nieuwe nationale veiligheidswet voor Hongkong richt zich specifiek op “subversieve activiteiten, ondermijning, terrorisme en heimelijke afspraken met buitenlandse troepen”, waarop een maximale levenslange gevangenisstraf staat. Deze wetgeving is aangenomen met minimale inspraak, zelfs niet van de vertegenwoordigers van de Wetgevende Raad van Hong Kong, terwijl de de hoogste besuur van de stad, Carrie Lam, pas na de publicatie op de hoogte was van de exacte inhoud. Het doet denken aan koloniale wetten uit het verleden die werden aangenomen om de orde te handhaven in onhandelbare, afgelegen gebieden. Rechterlijke onafhankelijkheid was een hoeksteen van het rechtssysteem van Hong Kong en werd gegarandeerd door artikel 85 van de oorspronkelijke basiswet, waarin staat: “De rechtbanken van de Speciale Administratieve Regio Hong Kong oefenen hun rechterlijke bevoegdheid onafhankelijk uit, vrij van elke inmenging. . ‘

De nieuwe nationale veiligheidswet annuleert die garantie. Het stelt dat, samen met de uitvoerende macht en de wetgever, “de rechterlijke macht van het Gewest effectief elke handeling of activiteit die de nationale veiligheid in gevaar brengt overeenkomstig deze wet en andere relevante wetten, zal voorkomen, onderdrukken en bestraffen” (artikel 3).

Voor deze gevallen van zgn inbreuk op de nationale veiligheid zal de hoogste bestuurder van Hong Kong de dienstdoende rechters aanwijzen, op alle rechterlijke niveaus, van magistraten tot rechters van het Hof van Beroep, dit zal niet langer gebeuren door de rechters zelf. Het meest in het oog springende kenmerk van de nieuwe wet is dat het expressief, publiekelijk gedrag strafbaar stelt dat op geen enkele manier gewelddadig is: bijv. het zwaaien met een Amerikaanse vlag kan nu als een misdaad tegen de nationale veiligheid worden beschouwd. Deze secties over subversieve activeiten en ondermijning van de staatsveiligheid zijn de belangrijkste bepalingen: elke toekomstige demonstrant riskeert feitelijk levenslang in de gevangenis.

Bovendien ligt de macht over hoe de nieuwe wet moet worden geïnterpreteerd bij Beijing, en niet bij een gerechtelijk of beleidsorgaan in Hong Kong. Als de wet in strijd is met een Hongkongse wet, heeft de nieuwe veiligheidswet prioriteit. China zal ook een kantoor voor de veiligheidsdienst in Hong Kong opzetten, met eigen personeel ten behoeve van wetshandshaving – geen van beide valt onder de bevoegdheid van de lokale overheid. Kortom, mensen kunnen gemakkelijk worden opgepakt en naar China worden gedeporteerd, zonder dat er ooit een haan naar zal kraaien…

Deze nieuwe wet beperkt volledig het protest en de vrijheid van meningsuiting. En Beijing lijkt zich niet alleen te richten op mensen in Hong Kong: de wet is ook van toepassing op niet-permanente inwoners en mensen “van buiten [Hong Kong] … die geen permanente inwoners van Hong Kong zijn”. Ja, de wet is blijkbaar van toepassing op de hele planeet!

Houdt er alvast rekening mee wanneer je je volgende vakantie / zakenreis naar Hong Kong of China boekt!

zie ook: https://www.clingendael.org/publication/chinas-invloed-op-onderwijs-nederland